Wprowadzenie do umów licencyjnych
Umowy licencyjne są kluczowym narzędziem w ramach prawa autorskiego, które chętnie wykorzystują duże firmy i korporacje. W skrócie, umowy licencyjne to umowy pomiędzy właścicielem praw autorskich a osobą lub firmą, która uzyskuje prawo do wykorzystania utworu, ale jednocześnie nie uzyskuje prawa do niego.
Umowy licencyjne są stosowane w wielu sektorach, w tym w tworzeniu oprogramowania, produkcji filmowych oraz w grach wideo. Ogólnie rzecz biorąc, umowy te pozwalają na korzystanie z utworów przez określony czas lub w określony sposób, zgodnie z określonymi warunkami i opłatami.
Dostępne są różne rodzaje umów licencyjnych, w tym:
1. Licencje wyłączne – pozwalają na wyłączne korzystanie z utworu przez określony okres czasu. Właściciel praw autorskich nie może udzielić innej licencji na ten sam utwór w tym samym czasie.
2. Licencje niewyłączne – pozwalają na korzystanie z utworu przez wiele osób lub firm w tym samym czasie.
3. Licencje jednorazowe – pozwalają na korzystanie z utworu tylko przez jedno wykorzystanie lub raz za każdym razem, gdy licencjobiorca chce wykorzystać utwór.
4. Licencje wieczyste – pozwalają na korzystanie z utworu na zawsze.
Niektóre umowy licencyjne obejmują określone tereny geograficzne, co oznacza, że osoba lub firma, która wykupiła licencję na korzystanie z utworu, może z niego korzystać tylko na określonym obszarze.
Umowy licencyjne obejmują również warunki finansowe, a dokładniej, opłaty licencyjne, jakie musi zapłacić licencjobiorca. Te opłaty zwykle wynoszą pewną procentową wartość przychodu wygenerowanego przez utwór.
Prawidłowo sporządzona umowa licencyjna powinna precyzyjnie określać prawa i obowiązki stron i wyjaśniać szczegóły dotyczące korzystania z utworu, a także zobowiązywać się do zapłaty opłat licencyjnych.
Podsumowując, umowa licencyjna to kluczowy instrument, który umożliwia korzystanie z utworów i zabezpiecza prawa własności intelektualnej. Dlatego też, zawsze wskazane jest, aby przed podpisaniem umowy licencyjnej, skonsultować się z doświadczonym adwokatem lub radcą prawnym w celu omówienia szczegółów i zabezpieczenia swoich interesów.
Zasady przejrzystości w handlu międzynarodowym
Zasady przejrzystości w handlu międzynarodowym to kwestia, na którą zwracają uwagę zarówno praktycy, jak i teoretycy prawa autorskiego. Wynikają one z potrzeby zapewnienia uczciwej konkurencji i ochrony przed nadużyciami, które mogą wynikać z braku przejrzystości w handlu międzynarodowym.
W ramach zasad przejrzystości, kluczowe znaczenie ma dostępność informacji dotyczących umów licencyjnych. Przyjęte dyrektywy regulują wymogi dotyczące zasad publikowania takich umów, aby każdy zainteresowany miał możliwość zapoznania się z ich treścią. Na mocy tych przepisów, umowy licencyjne obejmujące prawa własności intelektualnej, muszą być przedstawione w sposób zrozumiały dla każdego, kto z nimi ma kontakt.
Zasady dotyczące przejrzystości w handlu międzynarodowym nakładają również na właścicieli praw autorskich obowiązek ujawniania informacji dotyczących sposobu zawierania umów i zasad ustalania wynagrodzeń. Ma to na celu uniknięcie podejrzeń w zakresie praktyk o charakterze monopolistycznym, a także umożliwienie właścicielom praw dostęp do informacji, co ma na celu zwiększenie przejrzystości i zapewnienie uczciwej konkurencji.
Warto podkreślić, że przestrzeganie zasad dotyczących przejrzystości w handlu międzynarodowym to zagadnienie szczególnie ważne. Wynika to przede wszystkim z faktu, że w przypadku umów licencyjnych mogą być w łatwy sposób naruszane prawa własności intelektualnej. Właśnie dlatego ujawnianie informacji o treści poszczególnych umów oraz wynagrodzeń, które przysługują właścicielom praw, jest niezbędne dla zachowania zasad uczciwej konkurencji.
Na zakończenie warto podkreślić, że przejrzystość w handlu międzynarodowym to zagadnienie, które wymaga ciągłej kontroli i doskonalenia. Tylko w taki sposób można zapewnić, że wymogi związane z zachowaniem przejrzystości w handlu międzynarodowym będą spełniane w sposób kompleksowy i profesjonalny.
Regulacje dotyczące uczciwości w handlu międzynarodowym
Regulacje dotyczące uczciwości w handlu międzynarodowym stanowią ważny element prawa autorskiego i umów licencyjnych. Celem tych regulacji jest zapewnienie uczciwych warunków konkurencji, ochrona konsumentów oraz zapobieganie nierównościom w handlu.
Uczciwość w handlu międzynarodowym, zgodnie z umowami międzynarodowymi, oznacza, że działalność gospodarcza powinna być prowadzona w sposób zgodny z zasadami etyki i moralności. W szczególności, uczciwość w handlu dotyczy przestrzegania praw autorskich i ochrony własności intelektualnej.
Jednym z istotnych elementów regulacji dotyczących uczciwości w handlu międzynarodowym jest zapewnienie ochrony własności intelektualnej. Własność intelektualna obejmuje prawa autorskie, prawa własności przemysłowej, prawa do znaków towarowych oraz tajemnice przedsiębiorstwa. Bez tego rodzaju ochrony, inwestycje w rozwój i projektowanie produktów stałyby się mniej opłacalne, a innowacyjne firmy mogłyby zostać zdominowane przez konkurentów.
W kwestii ochrony praw autorskich, czynności oparte na naruszeniu tych praw są karalne, więc ważne jest, aby przedsiębiorstwa zawsze przestrzegały przepisów dotyczących własności intelektualnej.
Regulacje dotyczące uczciwości w handlu międzynarodowym dotyczą również kwestii konkurencji. Celem takich regulacji jest zapobieżenie praktykom antykonkurencyjnym, takim jak praktyki monopolistyczne, które skutkują ograniczeniem konkurencji i w dłuższym okresie negatywnie wpływają na rynek. W takiej sytuacji można stosować środki regulacyjne, takie jak kartele, praktyki konkurencyjne czy podział rynku.
Regulacje dotyczące uczciwości w handlu międzynarodowym są także stosowane w celu ochrony konsumentów. Ważne jest, aby przepisy zbliżały się do ogólnych zasad etyki i moralności biznesu oraz zapewniały konsumentom ochronę przed praktykami sprzedażowymi, które stanowią łamanie zasad uczciwej konkurencji.
Podsumowując, regulacje dotyczące uczciwości w handlu międzynarodowym mają na celu zapewnienie uczciwych warunków konkurencji, ochronę konsumentów oraz zapobieganie nierównościom w handlu. Stanowią one istotny element prawa autorskiego i umów licencyjnych, a ich skuteczne przestrzeganie jest kluczowe dla osiągnięcia pożądanych efektów na rynku międzynarodowym.
Umowy licencyjne a wymagania prawne
Umowa licencyjna a wymagania prawne
Umowa licencyjna to umowa między prawami autorskimi a umowami handlowymi, która umożliwia korzystanie z utworu chronionego prawem autorskim na zasadach określonych przez twórcę czy też jego prawnego przedstawiciela. Za umową licencyjną stoi szereg wymagań prawnych, na które uczestnicy takiej umowy muszą zwrócić uwagę.
Przede wszystkim należy wskazać, że umowy licencyjne wymagają spełnienia dwóch podstawowych wymogów prawnych: muszą być w formie pisemnej oraz muszą zawierać określone klauzule. Co ważne, sam fakt zawarcia umowy licencyjnej nie przesądza o skuteczności jej postanowień. Wszystko zależy od tego, czy poszczególne klauzule umowy będą zgodne z prawem i nie będą naruszać przepisów obowiązującego prawa.
W umowie licencyjnej zawiera się m.in. elementy takie jak przedmiot oraz zakres licencji – czyli co dokładnie jest objęte licencją i na jakich warunkach można korzystać z danego utworu. Ważnym aspektem jest również określenie terminu, na jaki zawierana jest umowa licencyjna, jak również określenie ceny, którą strony będą musiały zapłacić za korzystanie z danego utworu.
Nieodzowną częścią umowy licencyjnej jest również klauzula dotycząca odpowiedzialności za naruszenie praw autorskich. Warto tutaj wskazać, że umowa licencyjna nie zwalnia użytkownika z odpowiedzialności za naruszenia praw autorskich, jeśli takie nastąpią w wyniku korzystania z utworu na podstawie umowy licencyjnej.
Oprócz tego, umowa licencyjna musi mieć zapisy dotyczące ochrony danych osobowych. Wynika to z faktu, że w momencie korzystania z utworu, użytkownik udostępnia różnego rodzaju dane, które muszą być prawidłowo chronione, aby nie doszło do naruszenia prywatności osób, których dane te dotyczą.
Wymienione wyżej wymagania prawne to tylko pewna część elementów, jakie powinny być uwzględnione w umowie licencyjnej. Zważywszy na skomplikowanie tematu, warto skorzystać z pomocy doświadczonych prawników, którzy pomogą w odpowiednim sporządzeniu umowy licencyjnej oraz wskazaniu klauzul, które powinny być szczególnie uwzględnione.
Podsumowując, umowy licencyjne to ważne narzędzie, które umożliwiają korzystanie z utworów chronionych prawem autorskim. Z założenia tworzone są one tak, aby chronić interesy wszystkich stron biorących udział w takiej umowie, stąd też klauzule oraz wymagania prawne, jakie muszą być w nich uwzględnione. Uwzględnienie tych elementów pozwoli na skuteczne i bezpieczne korzystanie z danej licencji.
Klauzule umowne a przejrzystość transakcji
Klauzule umowne a przejrzystość transakcji
Umowy licencyjne w dziedzinie prawa autorskiego niezwykle często niosą w sobie skomplikowane i wymagające terminologicznego przygotowania klauzule umowne. Niejednokrotnie treść umowy opatruje się ułomnym słownictwem, które może wprowadzać stronę zawierającą umowę w błąd. Dlatego istotne jest, aby klauzule umowne były jasno i przejrzysto wyłożone, z definitionem wszystkich istotnych terminów.
Kompleksowa analiza umów licencyjnych i ich klauzul umownych jest niezwykle ważna z uwagi na fakt, że nierzetelny podpis na takiej umowie może w konsekwencji wiązać się z bardzo dużymi kosztami finansowymi oraz sądowymi. Klauzule umowne powinny uwzględniać wszystkie istotne aspekty transakcji, takie jak: zakres licencji, forma wynagrodzenia, prawa do modyfikacji i dystrybucji utworu, zabezpieczenia techniczne utworu, terminy i miejsce świadczenia usługi, odpowiedzialność finansowa i rekompensata za szkody wynikłe z umowy, itp.
Zasadniczym celem klauzul umownych jest zagwarantowanie odpowiedniej ochrony dla licencjobiorcy, jak również licencjodawcy. Dlatego kluczowe jest, aby obie strony dokładnie omówiły swoje wymagania i oczekiwania przed podpisaniem umowy. Należy w tym kontekście podkreślić, że klauzule umowne powinny być stale aktualizowane w miarę zmiany sytuacji prawnej oraz powszechnie stosowanych praktyk biznesowych. Dzięki temu umowa licencyjna będzie zawsze dostosowana do sytuacji.
W miarę rosnącego znaczenia umów licencyjnych istotne jest, aby klauzule umowne były adekwatnie przygotowane. W przeciwnym przypadku może to prowadzić do nieporozumień lub niejasności, które w konsekwencji mogą wpłynąć na relacje biznesowe między stronami zawierającymi umowę. Przejrzystość transakcji i skuteczne klauzule umowne są kluczowe dla zapewnienia zadowolenia obu stron i uniknięcia kosztownych i niepotrzebnych komplikacji.
Odpowiedzialność licencjodawcy i licencjobiorcy w przypadku naruszenia zasad przejrzystości
Kiedy korzystamy z twórczości chronionej prawem autorskim lub pozyskujemy licencję na jej wykorzystanie, zarówno licencjodawca, jak i licencjobiorca muszą przestrzegać zasad przejrzystości w procesie zawierania umowy. Odpowiedzialność za naruszenie tych zasad spoczywa na obu stronach umowy.
Przejrzystość to pojęcie szerokie i obejmuje zarówno zawieranie umów licencyjnych, jak ich realizację. To nie tylko kwestia jasnego przedstawienia wszystkich elementów umowy i możliwości negocjowania klauzul między obiema stronami, ale także rzetelne informowanie o wszelkich zmianach w warunkach wynikających z umowy.
W przypadku naruszenia zasad przejrzystości licencjodawca może ponieść odpowiedzialność za nieprawidłowe przedstawienie informacji w umowie licencyjnej lub ich zatajenie, jak również za brak jasności w jej formie. Licencjobiorca, z kolei, również naraża się na konsekwencje w przypadku stosowania nieetycznych praktyk, takich jak ukrywanie informacji lub nieprawidłowe wykorzystanie umowy.
Naruszenie zasad przejrzystości może prowadzić do różnego rodzaju działań prawnych, takich jak odszkodowania, kary pieniężne, czy nawet unieważnienie umowy. Dlatego warto zadbać o to, aby umowy licencyjne, jakie zawieramy, były jasne i zrozumiałe dla obu stron, a wszelkie klauzule były dokładnie omówione i uzgodnione.
Podsumowując, umowy licencyjne są kluczowe dla korzystania z chronionej prawem autorskim twórczości. Zarówno licencjodawca, jak i licencjobiorca muszą dbać o przestrzeganie zasad przejrzystości i jasność w procesie zawierania umowy. W przypadku naruszenia tych zasad, obie strony narażają się na szereg konsekwencji prawnych. Warto więc zadbać o to, aby umowa była dokładnie omówiona i zrozumiała dla obu stron.
Jak uniknąć pułapek nieuczciwych praktyk w handlu międzynarodowym?
Handel międzynarodowy stanowi ważny element gospodarki globalnej, jednak wiąże się z pewnymi ryzykami dla przedsiębiorców, którzy podejmują się takiej działalności. Jednym z kluczowych elementów takiego handlu są umowy licencyjne, które stanowią umowy pomiędzy przedsiębiorstwami, które zezwalają na korzystanie z praw do danego produktu lub usługi na danym rynku. Jednak, podczas gdy umowy licencyjne są często skutecznym sposobem na zwiększenie zysków i osiągnięcie przewagi konkurencyjnej, to ich nieumiejętne zawieranie może prowadzić do licznych pułapek i nieuczciwych praktyk w handlu międzynarodowym.
Pierwszą istotną kwestią, na jaką należy zwrócić uwagę przy zawieraniu umowy licencyjnej, jest szczegółowa znajomość przepisów dotyczących prawa autorskiego i praw własności intelektualnej na danym rynku. Niezgodne z przepisami prawa umowy mogą zostać uznane za nieważne lub naruszające prawa strony przeciwnej, co skutkuje negatywnymi konsekwencjami prawno-finansowymi. Ponadto, wiele krajów nakłada ograniczenia na eksport produktów, które naruszają prawa własności intelektualnej, co może prowadzić do trudności w dochodzeniu swoich praw oraz do odwetowych działania ze strony państwa.
Drugą ważną kwestią jest konieczność przemyślanego wyboru partnerów handlowych i dokładnego przebadania ich wiarygodności. Nieuczciwi partnerzy mogą po prostu skopiować markę lub produkt i wprowadzić go na rynek bez zapłacenia należnych licencji. Ponadto, przedsiębiorcy muszą zdawać sobie sprawę z ryzyka, jakie niesie ze sobą udzielanie licencji na produkty lub usługi przedsiębiorstwom z krajów, w których prawo autorskie jest słabo egzekwowane lub kiepsko rozwinięte.
Kolejnym ważnym elementem jest dokładne określenie zakresu i warunków umowie licencyjnej. Umowa powinna określać między innymi zakres stosowania licencji, okres jej obowiązywania, opłaty licencyjne oraz zobowiązania obu stron. Niewłaściwe określenie warunków umowy lub brak szczegółowej dokumentacji często prowadzi do nieporozumień i sporów prawnych.
Podsumowując, umowy licencyjne stanowią kluczowy element handlu międzynarodowego. Aby uniknąć pułapek i nieuczciwych praktyk w handlu międzynarodowym, przedsiębiorcy powinni skonsultować się z doświadczonymi prawnikami, aby opracować solidną strategię i dokładnie przebadać partnerów handlowych. Wiedza o przepisach prawa autorskiego jest kluczowa, jak również dokładne określenie zakresu i warunków umowy licencyjnej. W ten sposób przedsiębiorcy mogą osiągnąć skuteczną ochronę swoich praw własności intelektualnej i zapewnić swojej firmie długofalowy sukces na rynkach międzynarodowych.
Nowe tendencje w regulacjach dotyczących umów licencyjnych i uczciwego handlu
W obliczu zmieniającego się rynku i technologicznego postępu, regulacje dotyczące umów licencyjnych oraz uczciwego handlu ulegają ciągłym zmianom. Współcześnie bowiem nie tylko przedsiębiorcy, ale również twórcy wciąż podejmują wysiłki zmierzające do ochrony swoich interesów. W niniejszym artykule skupimy się na najnowszych trendach i regulacjach dotyczących umów licencyjnych oraz uczciwego handlu.
W obliczu postępu technologicznego coraz więcej umów licencyjnych opiera się na korzystaniu z treści online. W związku z tym, nastąpił wzrost zapotrzebowania na usługi w zakresie licencjonowania i zarządzania prawami autorskimi w kontekście przesyłania treści w internecie. Jedną z ważniejszych nowości jest tu wprowadzenie przez Unię Europejską dyrektywy dotyczącej praw autorskich w cyfrowej gospodarce (ang. Digital Single Market Directive), która ma przełożyć się na lepsze warunki umów licencyjnych oraz na wysokie standardy ochrony praw autorskich.
W kolejnym kroku warto zwrócić uwagę na kwestie związane z regulacjami dotyczącymi naruszeń własności intelektualnej. W dzisiejszych czasach coraz częściej dochodzi do przypadków naruszenia praw autorskich za pomocą różnorodnych narzędzi, w tym poprzez zamieszczanie treści na stronach internetowych bez uprawnienia. W obliczu tych zjawisk, w wielu krajach wprowadzono kary pieniężne dla osób naruszających prawa autorskie, a także narzędzia umożliwiające zwalczanie takiego zachowania.
Poza tym, na uwagę zasługuje także kwestia uczciwego handlu, która staje się coraz bardziej istotna przedsiębiorcom z różnych branż. Nowe przepisy w tym zakresie mają za zadanie zapobieżenie wprowadzaniu na rynek towarów, które powstały przy użyciu nieetycznych praktyk (np. wykorzystanie pracy dzieci). Wszyscy przedsiębiorcy, którzy chcą działać na rynku europejskim, muszą podporządkować się rygorystycznym standardom, aby nie narazić się na ryzyko utraty swojego dobrego imienia.
Podsumowując, nie ma wątpliwości co do tego, że firmy funkcjonujące w dzisiejszych czasach muszą przywiązywać o wiele większą wagę do kwestii związanych z ochroną praw autorskich oraz uczciwym handlem. W miarę jak rynki rozwijają się, a nowe technologie pojawiają się na rynku, takie regulacje stanowić będą niezbędny element kształtowania właściwego klimatu do prowadzenia biznesu w kraju oraz za granicą. Warto więc prześledzić te nowości oraz standardy w zakresie umów licencyjnych oraz uczciwego handlu w celu zapobieżenia ewentualnym pułapkom i zawężenia przestrzeni do działalności gospodarczej.
Studium przypadków: umowy licencyjne w praktyce
W praktyce, umowy licencyjne stanowią bardzo ważny element zawieranych przez podmioty gospodarcze umów. Zasadniczo, umowa licencyjna dotyczy prawa do korzystania z określonych dóbr materialnych lub niematerialnych, w celu uzyskania przez licencjobiorcę korzyści finansowych lub innych profitów. W dziedzinie prawa autorskiego, umowa licencyjna ma na celu zapewnienie wykorzystującemu prawa (licencjobiorcy) prawa do korzystania z dzieła wykorzystującego prawa autorskie, na określonych zasadach i warunkach.
W studium przypadków, umowy licencyjne często dotyczą korzystania z oprogramowania komputerowego, metodologicznych procesów firmy lub określonych patentów. Warunki licencji opierają się na stworzeniu porozumienia pomiędzy licencjodawcą a licencjobiorcą, którego celem jest określenie zasad korzystania z prawa oraz zabezpieczenie interesów obu stron.
W praktyce w celu uniknięcia nieporozumień, w umowach licencyjnych określa się czas trwania umowy, zakres licencji, sposób korzystania z praw autorskich, zasady rozliczenia, czy też warunki związane z ewentualnym rozwiązaniem umowy. Istotne jest także określenie sposobu reklamacji i rozwiązywania sporów.
W przypadku naruszenia umowy, np. wykorzystaniu praw autorskich w sposób naruszający umowę lub niezgodny z prawem, licencjodawca ma prawo do wypowiedzenia umowy. W takiej sytuacji, licencjobiorca nie ma prawa do dalszego korzystania z danego prawa autorskiego.
Z drugiej strony, licencjodawca nie może dokonywać zbytu licencji bez zgody licencjobiorcy. W przypadku braku takiej zgody, licencjodawca może ponieść odpowiedzialność odszkodowawczą.
Opracowanie umowy licencyjnej jest skomplikowanym procesem i wymaga szczegółowych analiz i doradztwa. Warto powierzyć to zadanie specjalistom, którzy zapewnią odpowiednie zabezpieczenia prawnicze dla obu stron umowy.
Podsumowując, umowy licencyjne w praktyce są bardzo ważne w dziedzinie prawa autorskiego. Ich cel to zapewnienie ochrony praw autorskich, a także zabezpieczenie interesów obu stron – licencjodawcy i licencjobiorcy. Warto zwrócić uwagę na ich szczegółowe opracowanie oraz skorzystać z pomocy specjalistów w tej dziedzinie, aby chronić swoje prawa i korzyści finansowe.
Podsumowanie: Wniosek dla przedsiębiorców korzystających z umów licencyjnych.
Podsumowanie: Wniosek dla przedsiębiorców korzystających z umów licencyjnych.
Wnioskując z omówienia powyższych zagadnień związanych z umowami licencyjnymi, można wysunąć kilka wniosków, które będą pomocne dla przedsiębiorców korzystających z takich umów.
Po pierwsze, zawsze warto poświęcić czas na dokładne przeanalizowanie treści umowy, zwracając szczególną uwagę na klauzule dotyczące zakresu prawa licencji oraz warunków finansowych. Należy pamiętać, że umowa licencyjna to nie tylko wycena wynagrodzenia za korzystanie z cudzej własności intelektualnej, ale również wiele innych aspektów, które mają wpływ na potencjalne zyski lub straty przedsiębiorstwa. Dlatego dobrze jest zasięgnąć porady specjalisty przed podpisaniem umowy.
Po drugie, przedsiębiorcy powinni zawsze dbać o ochronę swoich dystrybucyjnych kanałów handlowych. Warto pamiętać, że umowa licencyjna może ograniczać swobodę sprzedaży i reklamowania produktów. Zbyt późno zauważone naruszenie tych kanałów może doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych, dlatego należy zadbać o to już na etapie negocjacji umowy.
Po trzecie, zawsze warto zwrócić uwagę na przepisy dotyczące ochrony własności intelektualnej i korzystać z odpowiedniego oprogramowania lub narzędzi pomiarowych, które pozwalają monitorować zgodność ze środkami ochrony praw autorskich. Dzięki temu można uniknąć nieprzyjemnych sytuacji, w których licencjodawca dochodzi swoich praw przed sądem lub wymaga wypłaty odszkodowania.
Po czwarte, należy pamiętać, że umowy licencyjne to nie tylko korzyści finansowe, ale również wymiana wiedzy pomiędzy licencjodawcą i licencjobiorcą. Dlatego warto rozmawiać o potencjalnych koncepcjach i pomysłach na rozwijanie biznesu we współpracy z drugą stroną. W ten sposób umowa licencyjna może stać się przełomowym narzędziem zarówno w rozwoju marki jak i szerszym kontekście przemysłowym.
Kończąc, należy podkreślić, że umowa licencyjna to umowa złożona, a jej warunki i postanowienia mogą decydować o przyszłości przedsiębiorstwa. Dlatego warto poświęcić czas i zasoby, aby dokładnie przeanalizować umowę, a w razie potrzeby zasięgnąć porady specjalisty. W ten sposób można uniknąć wielu błędów i osiągnąć zadowalający wynik w korzystaniu z cudzej własności intelektualnej.